Żelazo nie było pierwszym metalem, który pojawił się w historii społeczeństwa ludzkiego. Aczkolwiek okres pomiędzy czwartym a trzecim tysiącleciem p.n.e., z którego pochodzą pierwsze zachowane do naszych czasów wyroby z metali, dostarcza ciągle nowych faktów, pewne jest niemal, że pierwszymi metalami otrzymywanymi przez człowieka były: złoto, miedź, srebro, ołów, a potem dopiero żelazo.
Dokładna chronologia, określająca daty rozpoczęcia wytwarzania po- szczególnych metali nie została jeszcze ustalona i wątpliwe jest czy dokładność w tej dziedzinie zostanie kiedykolwiek osiągnięta, rzeczą jednak osiągalną jest ustalenie kolejności, w jakiej pojawiały się w społeczeństwie ludzkim poszczególne metale oraz przybliżona data tego pojawienia.
Niezwykle ciekawe i poznawane dopiero dzieje ludów zamieszkujących międzyrzecze Tygrysu i Eufratu dostarczają licznych świadectw ich wysokiej umiejętności obróbki metali; niektóre zachowane do dziś fragmenty sztuki zdobniczej osiągają wysoki poziom artystyczny, chociaż pochodzą, jak np. słynny królewski naszyjnik złoty z Grobów Królewskich w Ur, z okresu ok. 2600 lat p.n.e.
Wielkie ośrodki ludzkie Mezopotamii znały wyroby z miedzi już ok. 3400 lat p.n.e. Z tego okresu pochodzą już miedziane ostrza włóczni, szpilki itp. Zagadkowy ciągle lud Sumerów, który w dolinie międzyrzecza przyniósł swoją cywilizację pomiędzy 4 a 3 tysiącleciem p.n.e., znał i rozwijał sztukę otrzymywania i obróbki takich metali i stopów, jak złoto, srebro, elektron, ołów, miedź i brąz. Jednak początki otrzymywania np. miedzi należy przesunąć w czasie do okresu wcześniejszego, przy czym pierwszymi ośrodkami tej sztuki były prawdopodobnie rejony na wschód od Morza Kaspijskiego w kierunku Hindukuszu (obecnie północno—wschodnia Persja) lub rejon południowego Kaukazu, wschodni Taurus, część Armenii.
Miedź w stanie rodzimym ujawniła się niewątpliwie wcześniej niż miedź otrzymywana z malachitu; pierwotna technika otrzymywania tej ostatniej może być jedynie przedmiotem domysłów. Faktem jest jednak, że ten wczesny okres rozwoju ludzkości znał już dwupoziomowy piec garncarski, w którym miedź rodzima mogła zostać przetopiona bądź malachit lub azuryt mógł zostać poddany redukcji do stanu metalicznego.
Wykopaliska w Ur dostarczyły również pierwszych, bardzo nielicznych wyrobów żelaznych, z których pewne ocenia się jako pochodzące z trzeciego tysiąclecia p.n.e. Z podobnego okresu pochodzą prawdopodobnie nieliczne ozdoby żelazne okresu przed dynastycznego w El Gerzeh w Egipcie. Wyroby żelazne, których wiek ustalić możemy dokładniej, odnalezione zostały w innych okolicach. W Syrii odnaleziono dwa przedmioty żelazne, których pochodzenie sięga roku 2500 p.n.e.; z podobnego okresu pochodzą dalsze nieliczne znaleziska żelazne w Azji Mniejszej i Tell Asmar w Egipcie. Fragmenty nieobrobionego żelaza pochodzącego z grobów okresu 1800 lat p.n.e. znaleziono na Cyprze. Najstarsze żelazo odnalezione w Troi pochodzi z dwunastego wieku p.n.e. W Grecji pojawia się ok. 1300 roku, a na Krecie ok. 1200 roku p.n.e.
fantasticoss 